Theo thời gian, sức khỏe người cao tuổi ngày càng giảm sút, tâm sinh lý thay đổi, mắc nhiều bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, cao huyết áp, mỡ máu cao, loãng xương, thoái hóa khớp, bệnh tiêu hóa như viêm loét niêm mạc miệng, viêm dạ dày, táo bón, bệnh về đường hô hấp như viêm họng, viêm phế quản, nhiễm siêu vi... Việc lựa chọn món ăn tốt cho sức khỏe, ăn uống khoa học, ăn đa dạng loại thực phẩm hỗ trợ người cao tuổi phòng bệnh, phòng ngừa biến chứng của bệnh. Các thực phẩm tốt cho sức khỏe người cao tuổi - Gạo nên chọn loại gạo không chà xát kỹ, còn lớp cám như gạo lứt, ăn với muối mè vừa ngon miệng, vừa mang một lượng lớn chất béo tốt. Gạo lứt hỗ trợ ổn định đường huyết, phòng chống bệnh tim mạch, chống lão hóa, phòng chống một số bệnh ung thư. - Khoai lang, khoai sọ, khoai từ... có thể lựa chọn để cung cấp tinh bột thay cho gạo. Khoai củ mang lại cảm giác no nhưng chứa ít năng lượng, không gây béo mà lại có nhiều chất xơ giúp chống táo bón, hỗ trợ loại bỏ cholesterol thừa và ngừa ung thư đại tràng. - Những loại ngũ cốc như đậu nành, đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ, đậu phộng, mè, vừng, có thể chế biến thành nhiều món ăn cung cấp chất đạm thực vật, chất béo, nhiều vitamin và khoáng chất, chất xơ cực kỳ tốt cho người cao tuổi. - Ưu tiên ăn cá nhiều hơn ăn thịt, ít nhất có 3 bữa cá trong tuần. Cá cung cấp nhiều Omega 3, DHA, Canxi... - Trứng là món ăn bổ dưỡng, mềm cực kỳ dễ sử dụng trong chế biến cho người cao tuổi nhưng lòng đỏ lại có nhiều cholesterol nên có thể ăn 3 quả trứng/tuần. - Rau xanh và quả chín không thể thiếu trong thực đơn hàng ngày của người cao tuổi, đáp ứng nhiều vitamin, chất khoáng, chất xơ giúp tăng sức khỏe, ngăn ngừa bệnh tật, giảm quá trình lão hóa. - Sữa là thực phẩm rất phù hợp cho người cao tuổi, đặc biệt đối với các cụ ăn uống khó khăn bởi suy giảm hệ răng nhai, ăn không ngon miệng, nguy cơ suy dinh dưỡng nên chọn loại sữa năng lượng cao. Nên chọn sữa cho người già có nguồn gốc từ đậu nành, sữa giàu canxi, sữa chua vô cùng có lợi cho sức khỏe. Các thực phẩm nên giảm thiểu trong chế độ dinh dưỡng cho người già - Đường, dầu mỡ bổ sung năng lượng, nhưng theo khuyến nghị chỉ nên ăn không quá 10g đường/ngày (2 muỗng canh gạt), 17g dầu ăn/ngày (1 muỗng canh khoảng 5g dầu ăn). Giảm thiểu thực phẩm nhiều đường, nước ngọt có gas, không nên dùng chất béo có nguồn gốc từ động vật, mỡ, da, nội tạng động vật... giảm thiểu rượu, bia, các chất kích thích cà phê, trà đặc... - Không nên ăn mặn, tổng lượng muối nên sử dụng <5g/ ngày (1 muỗng cà phê muối tương đương 5g, tương đương 2,5 muỗng canh nước mắm), chú ý lượng muối lớn trong các loại cá mực khô, hạt nêm, bột ngọt, mì tôm, giò chả... ----------------- Tìm hiểu thêm tháp dinh dưỡng cho người lớn khỏe mạnh
0 Comments
Sữa là sản phẩm rất chứa nhiều canxi, giàu đạm quý (đầy đủ những axit amin cần thiết với tỷ lệ cân đối) và dồi dào vitamin cần thiết cho cơ thể như vitamin A, vitamin D, vitamin nhóm B… nên đây là thực phẩm bổ dưỡng cần thiết cho tất cả mọi người, kể cả người cao tuổi. Nhưng không phải ai cũng biết sử dụng loại thực phẩm này đúng cách: 1. Nên nhớ sữa chỉ là bữa phụ Người cao tuổi cần nhận đủ canxi hàng ngày để phòng ngừa loãng xương. Dù canxi có trong nhiều thực phẩm khác nhau (cá nhỏ ăn luôn xương, tôm tép ăn cả vỏ, rau xanh, đậu hủ…), nhưng người cao tuổi thường ăn ít hơn lúc trẻ nên lượng canxi đưa vào cơ thể từ chế độ ăn hàng ngày sẽ không đủ, trong khi đó nguy cơ loãng xương của họ lại cao. Canxi từ sữa cực kỳ dễ hấp thu nên người cao tuổi cần uống sữa thường xuyên hàng ngày (khoảng 1 – 2 ly) để bổ sung canxi cho cơ thể, giúp phòng tránh loãng xương. Tuy sữa cho người già là thực phẩm dồi dào dinh dưỡng, nhưng chỉ có thể bổ sung như là bữa phụ chứ không thể thay thế cho bữa chính hàng ngày được vì sẽ mất cân đối do sữa không có đủ những dưỡng chất khác mà cơ thể cần dung nạp như chất sắt, kẽm, chất xơ, một số vitamin… Nếu chỉ uống sữa mà không ăn bữa chính sẽ không thể mang đến đủ nhu cầu năng lượng cho cơ thể. Trong trường hợp ăn kém hoặc đau ốm, cần chia nhỏ bữa ăn (ăn ít và nhiều lần), sử dụng thêm những loại thực phẩm giàu năng lượng, kết hợp tăng số bữa phụ (uống sữa hoặc những món ăn phụ bổ dưỡng và dễ tiêu hoá khác). 2. Không dùng sữa trước và sau khi uống thuốc Các chất khoáng trong sữa như canxi và magie phản ứng hóa học với thuốc, tác động đến sự hòa tan và hấp thu thuốc. Do vậy, không nên uống sữa trước và sau khi uống thuốc 1h. Không nên kết hợp trà và sữa. Uống một ly sữa nóng trước khi ngủ như có một liều thuốc an thần tự nhiên, giúp bạn có giấc ngủ ngon. Tryptophan có trong sữa chính là chất được xem như thuốc an thần tự nhiên này. 3. Chọn sữa phù hợp với độ tuổi và tùy bệnh Thông thường sữa cho trẻ em và người bình thường là dạng sữa nguyên kem, chất béo của sữa là chất béo no nguồn gốc động vật nên sẽ chứa nhiều cholesterol không thích hợp đối với người già nếu uống hàng ngày. Tuy nhiên đối với người gầy, không có bệnh mãn tính không lây như: rối loạn lipid máu, cao huyết áp, đái tháo đường… và chế độ ăn vô cùng ít thực phẩm nguồn gốc động vật chứa nhiều cholesterol (thịt heo, thịt bò, mỡ…) thì uống loại sữa này vẫn được. Việc chọn loại sữa nào còn phải theo hiện tượng sức khoẻ của mỗi người. Đối với những người mắc bệnh mạn tính như tim mạch, tiểu đường thì nên dùng loại sữa không béo, không đường. Lượng sữa uống mỗi ngày sẽ phải cân đối với các thực phẩm khác để bảo đảm đường huyết ổn định. Người chỉ bị viêm khớp thì có thể vẫn uống được sữa hơi béo, hơi ngọt nếu thích. Thế nhưng, cần cân nhắc đối với người thừa cân, béo phì nếu dùng sữa béo, ngọt sẽ làm tăng cân đến mức chóng mặt và sẽ tăng sức chịu đựng đối với các khớp chịu sức nặng cơ thể như khớp háng, khớp gối, khớp cổ chân nên sẽ khó điều trị khỏi vấn đề viêm và đau khớp. 4. Uống sữa đúng cách để tránh tai hoạ Sữa là thực phẩm mang một lượng lớn canxi ở dạng dễ hấp thu. Chỉ khi nào lượng canxi đưa vào cơ thể quá nhiều thì mới bị thải qua đường thận gây sạn thận. Trường hợp này xuất hiện ít trong chế độ ăn thông thường mà do dùng thuốc canxi liều cao, kéo dài. Do vậy, khi sử dụng không ít thực phẩm dồi dào canxi hoặc uống thuốc canxi phòng loãng xương thì cần chú ý uống nhiều nước để giảm nguy cơ sạn thận. Có nhiều người khi uống sữa thường bị đau bụng, tiêu chảy… là do cơ thể thiếu men lactase để hấp thu loại đường lactose có trong sữa. Lúc đó, nên cắt giảm lượng sữa trong mỗi lần uống (có thể dưới 100ml/lần) và tăng dần lên nếu đã thích ứng. Nếu vẫn không tiêu hoá được thì có thể chuyển sang lựa chọn sản phẩm khác của sữa như yaourt, sữa chua, phô mai… hoặc có thể dùng sữa đậu nành trong chế độ dinh dưỡng cho người gi dit. |